آینده نگاری علم و فناوری ایران

مرکز پژوهش‎های مشترک اروپا، آینده‌نگاری را یک فرآیند نظام‌مند با هدف گردآوری آگاهی معطوف به آینده به منظور ترسیم چشم اندازی میان برد تا دراز مدت، توصیف کرده است که نتایج آن درایجاد تصمیم گیری‎های کنونی و نیز به جنبش در آوردن فعالیت‎های منسجم جامعه به سمت آینده به کار می‎رود(15).

این تعریف، پنج عنصر بنیادی را در خود گنجانده است: 1) انتظار، 2) مشارکت 3) شبکه‌سازی 4) ترسیم چشم انداز 5) عمل‌گرایی

از این رو، آینده‌نگاری فناوری بسیار همانند فرآیندهای نوآوری (Innovation) و یادگیری (Learning)  است. آینده‌نگاری بذر یادگیری و نوآوری را می‌افکند. در حقیقت، این عناصر مشارکت و شبکه‌سازی هستند که آینده‌نگاری فناوری را همچون ابزاری نوین در خدمت سیاست‌گزاری نوآوری معرفی می‎کند(16).

در تئوری نوین نوآوری، ”یادگیری“ اساس هر فرآیند نوآوری است و از آنجا که شبکه‌سازی و خوشه سازی، شالوده­ی اصلی برای یادگیری سازمانی و میان سازمانی و در نتیجه نوآوری است، فرآیند آینده‌نگاری فناوری می‎تواند با حمایت از ساختارهای یادگیری در سطح سازمانی و میان سازمانی با فرآیند شبکه‌سازی، فرآیند یادگیری را فزونی دهد.